ehem. Lambertz Mühle 1534-1990

Helaas is er geen verwijzing meer naar de voormalige molen. Na de sloop in 1990 is een representatieve nieuwbouw gerealiseerd. Maar het is de moeite waard om de schilderachtige omgeving te overwegen. Een bewegwijzerde wandelroute "Elsart" leidt langs het uitgestrekte parkachtige terrein en biedt uitzicht op het uitgestrekte parkachtige complex. Overigens grenst het pand aan de andere kant aan het ontoegankelijke privébos achter Randerath Castle. Dit alles op slechts een paar meter afstand van de Randerather verkeersader Feldstrasse

komoot.de/highlight/6001656
De Lambertz-molen stond aan de Junge Wurm aan de Sandberg 47 in de wijk Randerath in Heinsberg. Het terrein waarop het molengebouw stond, ligt ca. 54 m boven zeeniveau.
De molen was slechts ongeveer 1000 m verwijderd van de afslag van de oude Wurm. Daarvoor lag een molenvijver. Beneden bevond zich de Brünkers-molen.De Lambertzmolen, die voor de stadsmuur voor de veldpoort stond, werd ook wel een volle molen genoemd.
Het werd voor het eerst genoemd in de Reformatie in 1534/35. In die tijd werd de molen ook gebruikt als gebedsplaats waar de predikanten het evangelie verkondigden. Ook in 1624 werden in de molen diensten van de gereformeerden gehouden.
In 1838 werd de volmolen omgebouwd tot beendermolen, waaraan later een oliemolen werd toegevoegd.
Vanaf 1882 deed de molen dienst als maalmolen, die was uitgerust met een 25 pk sterke waterturbine in plaats van het waterrad.
De freesactiviteiten stopten in 1960.
In de jaren 90 werd de molen gesloten en werd er een nieuw huis gebouwd.

Hieronder is een lijst van de molens op de 15 km lange Junge Wurmkomoot.de/highlight/6001656
De historisch overgeleverde en bekendste molens aan de Junge Wurm zijn onder meer:1. Lambertzmolen, molenbedrijf voor 1534 tot ca. 1990 als volle (volle) molen laatstelijk met turbine aandrijving
2. Brünkers Mühle, molenbedrijf van 1849 tot 1936 als leerlooierij en graanmolen
3. Horster Mühle, molenbedrijf van voor 1492 tot 1958 als Waidmühle
4. Talmühle Dremmen, molenbedrijf van voor 1461 tot rond 1945 als oliemolen
5. Liecker Mühle, molenbedrijf van 1808 tot 1930 als maalmolen
6. Schafhausener Ölmühle, molenbedrijf van de 15e eeuw tot rond 1920 als olie- en graanmolen
7. Korenmolen Schafhausen, molenbedrijf van voor 1307 tot midden 20e eeuw als olie- en graanmolen
8. Dahlmühle Heinsberg, molenbedrijf van voor 1461 tot 1914 als graanmolen
9. Stadtmühle Heinsberg, molenbedrijf van ca. 1307 tot 1905 als korenmolen
10. Pulvermühle Heinsberg, maalderij van 1608 tot 1672 als kruitmolen
11. Aldenhover Mühle, molenbedrijf van voor 1170 tot 1985 als olie- en graanmolen, vanaf 1925 met elektrische aandrijving
12. Kemper Mühle, molenbedrijf van voor 1462 tot midden 20e eeuw als olie- en graanmolen
13. Karker Mühle, op een molensloot die uitmondt in de Junge Wurm, molen in bedrijf van vóór 1556 tot heden als molen
15. Wolfhager-molen aan de samenvloeiing van de Mühlengraben en Schaafbach, molen in bedrijf van 1482 tot 1942 als olie- en graanmolen

De Lambertzmolen was een zogenaamde volmolen, ook wel volmolen genoemd. Hieronder vindt u enkele interessante verklaringen van de termen, met name de term "volle molen" verrast met zijn taalkundige afleiding.de.wikipedia.org/wiki/Walkm%C3%BChle
Een volmolen of volmolen (ook: Walke, Dickmühle, Filzmühle, Lochwalke of Bläue) is een machine die sinds de Hoge Middeleeuwen wordt gebruikt voor het verwerken, comprimeren en verfijnen van stoffen bij de vervaardiging van volle stoffen, die vroeger bekend stonden als lap.
Het verving het vollen van de voeten, dat vers geweven stof reinigde door te porren, uit te rekken en te drukken, en mat het oppervlak om het dichter en soepeler te maken.
Volmolens werden in het verleden ook gebruikt om door het verven veroorzaakte korstvorming van wol los te maken en overtollige kleurstof weg te wassen voor verdere verwerking.
Volmolens werden ook gebruikt door leerlooiers, vooral witleerlooiers, om fijn en dun leer te verwerken.
Volders, die al in de 12e eeuw in Europa bestonden, en soms eerder, leidden vaak tot sociale problemen omdat één volmolen tot 40 volders kon vervangen. Deels werden ze om die reden verboden, maar ook omdat gevolde stoffen van betere kwaliteit waren.Volle molens werden op veel plaatsen ook wel volle molens genoemd. Deze term komt van het Latijnse woord fullo, de wandelaar, dus de spelling Follmühle zou nauwkeuriger zijn. De spelling met V associeert echter dat er iets compleets is geproduceerdIn de lakenvolmolens of volmolens werden wollen weefsels in warme en vochtige toestand tot een samenhangend geheel vervilt door duwen, knijpen en stampen, zodat een glad oppervlak ontstond. Op deze manier zijn de draden van de stof volledig weggewerkt waardoor de stof licht waterafstotend is. Zo'n stof kennen we vandaag de dag nog steeds als loden. Verder zijn andere stoffen zoals linnen licht gewatteerd om ze soepeler te maken
Verdere uitleg over HAMMERWALKE en DRUCK_ UND KRUBBELWALKE volgt