Geschichte der Fähreöffnung Pontgat Stavoren

Op 15 juli 1886 werd de veerdienst Stavoren-Enkhuizen officieel geopend. Een verbinding die Noord Holland met Friesland verbond en de reis van Amsterdam naar Leeuwarden met uren verkortte.
Naast het vervoeren van mensen werden er ook speciale schepen ingezet voor goederen.
Het was even wennen.
De concurrentie tussen de verschillende spoorwegmaatschappijen was moordend. Pas toen de toezichthouder in 1890 een spoorcontract tekende, verbeterde de situatie ook voor de veerdienst.
Het staatsbestuur van Wouda besloot in 1897 de goederen met wagens te verplaatsen
"Ponten* (speciale veerboten) tussen Stavoren en Enkhulzen over de Zuiderzee. Dit besluit is genomen om de bestaande veerdienst te ontlasten.
In 1899 kwam de eerste stoomveerboot in gebruik, die dankzij een uniek ontwerp hele wagons kon overvaren. Daarmee behoorde het kostbare en tijdrovende laden van goederen en vee tot het verleden.
Het probleem met de rails bij eb en vloed is heel verstandig opgelost. Toen het schip in de haven aankwam, zat het klem tussen een houten remsysteem. Inmiddels is het laatste stuk rail aan de rand van de muur met een hefbrug 9 meter verhoogd.
Zo kon de pont onder de brug door en aansluiten op de rails.
De complete wagons werden verplaatst met behulp van een duwwagen, zodat de locomotief aan de wand kon blijven staan. Er was plaats voor 14 goederenwagens, 7 aan bakboord en 7 aan stuurboord.
Het bedelen en goederenvervoer nam snel toe, zodat er een tweede en derde stoomboot (pont) werd ingezet. In het recordjaar 1916 werden 43.000 wagons vervoerd.
De reis was zeer riskant, vooral in de winter door mist, storm en stuifijs.
Na 1916 nam het transport langzaam af en na de aanleg van de dijk in 1932 kwam het einde in zicht. De dienst werd stopgezet op 1 april 1936.
Het personenvervoer is tot op de dag van vandaag in bedrijf. Het huidige veerpont "Bep Glasius" verzorgt al jaren de veerdienst tussen Stavoren en Enkhuizen. Het is nu een toeristische bestemming in de zomermaanden
Aantrekkingskracht.
De schepen:
In 1899 werd het stoomveer "Stavoren* in de vaart genomen.
Hun afmetingen waren 66,50 x 12 meter. Het schip werd geduwd door 2 legendarische 2-cl samengestelde stoommachines 2 x 350 PK. In 1927 werd de "Stavoren" verkocht aan de Zuiderzeewerken. Daarna in 1968 verkocht en omgebouwd tot drijvend restaurant en partyschip, ligt ze nu afgemeerd in Wormerveer.
In 1902 werd het stoomveer "Enkhuzen" ingezet.
Hun afmetingen waren 66,80 x 12,20 meter. Het schip werd voorts geduwd door 2 liggende 2-cl samengestelde stoommachines 2 x 400 PK. In 1936 eindigde haar dienst en in 1937 werd ze ingezet bij het bergingswerk van de "Lutine".
Haar laadvermogen was 929 ton.
De laatste die werd ingezet was het stoomveer "Leeuwarden" in 1909.
Ook dit schip had de afmetingen 66.80 x 12.20 en werd voortgeduwd door 2 horizontale 2-cl samengestelde stoommachines 2 x 400 PK. Ze werd herbouwd in 1937 en zeilde naar Venezuela waar ze nu onder de naam Trinidad wordt gebruikt voor smeekbeden tussen Cludad Bolivar en Fort van Spanje.
Laadvermogen: 900 ton.

Bron: informatiebord Stavoren