Suonen die Lebenslinien des Wallis

Waarom de suonen de levensaders van Wallis . zijn
De waterleidingen, waterlopen of suonen, Frans voor "bisses", lopen door het land als bloedvaten in een menselijk lichaam - tegenwoordig zijn ze bijna 2000 kilometer lang. De meeste zijn waarschijnlijk tussen 900 en 1000 jaar geleden ontstaan. Of het nu gekopieerd is in Noord-Afrika, zoals sommigen zeggen, of zelf uitgevonden: de noodzaak maakt mensen inventief - ook als het gaat om het bedriegen van het gebrek aan neerslag. Er is veel water in het gletsjergebied van Wallis, maar het ligt op de verkeerde plek voor de mensen: bijna ontoegankelijk in de diepe kloven van de beken. De Suonen maken dit water bruikbaar voor mensen. En als droompaden ontsluiten ze het unieke natuur- en cultuurlandschap van Wallis.
Suonen zijn scheidslijnen in veel Walliser landschappen: laat in de zomer, wanneer de rotsachtige steppe verdort en geel wordt, zijn de matten en weilanden onder de suonen weelderig groen omdat ze worden bewaterd. Hun water is om twee redenen bijzonder geschikt voor irrigatie: Gletsjerwater bevat - zoals je gemakkelijk kunt zien aan de troebelheid - aanzienlijke hoeveelheden mineralen en natuurlijke zwevende stoffen zoals fosfor, kalk en veel kalium- en magnesiumzouten. Dit is puur natuurlijke mest. De lucht zorgt voor zuurstof en de zon op de zuidhelling zorgt voor warmte. Op zijn lange weg door weilanden en langs rotswanden warmt het gletsjerwater enkele graden op. Dit vermindert later de koudeschok bij het water geven van bloemen en grassen. Traditionele irrigatie heeft met zijn zachte methoden de biodiversiteit voortgebracht die, samen met het late maaien van de hooiweiden, de onschatbare waarde van het Walliser cultuurlandschap vormde en, in sommige gevallen, nog steeds vandaag de dag.
Vóór de mechanisatie maakte het water van de gletsjerstromen, dat over de suonen werd geleid, het dagelijkse leven van de mensen gemakkelijker: zijn kracht dreef zagerijen en molens aan en maakte het zo mogelijk om huizen te bouwen; Waterkracht vermaalde het meel dat werd gebruikt om roggebrood te bakken. Maar de moderne irrigatiesystemen met hun waterkanonnen hebben uiteindelijk ook een gunstig effect: het beheer wordt nog steeds gefaciliteerd en daarom behouden de bisses hun functie.
Suonen beschermen ook het landschap: ze geven herhaaldelijk water af aan hun omgeving en verdedigen zo tegen erosie op hele valleiflanken door vegetatie. Bij bosbranden kan hun water nog steeds worden gebruikt voor blusdoeleinden. Het kanton heeft daarom sinds de jaren tachtig het onderhoud van belangrijke oude waterleidingen als voorwaarde gesteld om moderne irrigatiesystemen te laten goedkeuren. Voor het onderhoud mogen alleen natuurlijke materialen worden gebruikt.
Tekst / bron: Door Luzius Theler, herziening van het managementcentrum
myswissalps.ch/story/480