Via Ferratas – on the paths of World War One

De Italiaanse Alpini en de Oostenrijkse Kaiserjäger schreven de tragische geschiedenis van de Eerste Wereldoorlog in de Dolomieten. Velen van hen op de berg Lagazuoi, waardoor het een soort openluchtmuseum voor oorlogsgeschiedenis is. Veel oorlogsposities, tunnels en bruggen uit de Eerste Wereldoorlog zijn hier gerestaureerd - het meest interessant zijn de rotstunnels in de berg. Hiervoor is het essentieel om een zaklamp en idealiter handschoenen mee te nemen!

Het pad is meer geschikt voor ervaren alpinisten en voert langs zeer goed bewaarde Oostenrijkse stellingen. Kort voor het verzekerde deel (A/B) van het pad kun je ook naar de grotten en de originele keuken en slaapzaal van de soldaten van toen bekijken. Als je de rots bereikt, ga je verder met staalkabels. De lange hangbrug is hier een echt hoogtepunt. Eenmaal boven kun je op 2.800 meter hoogte nog genieten van het prachtige uitzicht. Het gaat door de bergtunnel naar beneden. Erg opwindend.

Deze 6-7 uur lange via ferrata, categorie B/C, leidt volledig over een bevoorradingsroute die de Italianen in de Eerste Wereldoorlog gebruikten. Onderweg loop je over smalle banden, een stoere hangbrug en klim je prachtige ladders op. De beklimming is zeer goed verzekerd. Er zijn onderweg geen stopplaatsen, dus neem voldoende water en proviand mee voor 6-8 uur klimmen en wandelen. Als je naar Ospitale gaat, moet je ofwel met 2 auto's aankomen (en er een parkeren bij Gasthof Ospitale op de weg naar beneden) of de goede busverbindingen van SAD en Dolomitibus gebruiken.

Little Lagazuoi en Cellon hebben niets met elkaar te maken. De eerste is in de Dolomieten bij Cortina in Italië en de Cellon in de Karnische Alpen in de Lesachtal (Oostenrijk).

De Alpinisteig is waarschijnlijk een van de meest bekende en tegelijkertijd gemakkelijkste Dolomietenbeklimmingen omdat het "slechts" categorie A is. Maar je moet deze overgang in de Sesto Dolomieten niet onderschatten. De Alpini, zoals de Italiaanse bergtroepen werden genoemd, hebben het pad aangelegd en later uitgebreid voor ons bergliefhebbers. Je vindt er nog overblijfselen van weleer, overblijfselen van metaal, prikkeldraad en ook bunkers die je kan betreden.

De klim is voor het grootste deel een gemakkelijke wandeling die over een verzekerde richel gaat, maar gaat ook steil en diep naar beneden, dus volledige concentratie. Bij ons lag er nog wat oude sneeuw in de gaten. Het was ijskoud en gevaarlijk, vooral omdat de staalkabel vaak onder de sneeuw lag en je jezelf niet kon vastzetten. Een paar zeer "zenuwslopende" meters. Anders is de klim ook geweldig voor beginners die vrij zijn van duizeligheid en in goede staat verkeren. Het mooiste onderweg is voor mij het "Kruis van de Dolomieten", de klim maakt een U-haak en als je binnen staat en naar buiten kijkt, heb je een prachtig spel van licht en schaduw voor je. Al met al een heerlijke klim die ook wat uithoudingsvermogen vereist. Het is essentieel om voldoende water en proviand mee te nemen, want inclusief stijgen en dalen ben je zo'n 9 uur onderweg.

Super via ferrata goed beveiligd, ook geschikt voor beginners.

Een gemakkelijke klim gedeeltelijk verzekerd met touwen.

Een fantastisch mooie via ferrata met een weergaloos uitzicht op de Marmolada. Maar het is zeker een van de moeilijkere beklimmingen in de Dolomieten. Het is zeer gevarieerd van de noord- naar de zuidkant van de rotsen en weer terug. Onderweg gaat het over bergkammen, hangbruggen en vooral door enkele tunnels uit oorlogstijd. Op deze via ferrata scheidt de toegangsmuur het kaf van het koren, wat een duidelijk D-punt is. Het grootste deel van de via ferrata verplaatst zich dan in het C/D-gebied. Maar zoals altijd - als je worstelt met de toegangsmuur, doe het dan niet, want je kracht zal onderweg minder worden. Het grootste deel van het pad is zeer goed verzekerd en de rots is gemakkelijk vast te pakken, maar er zijn een paar onbeveiligde stroken gras waar uitglijden niet is toegestaan. Onderweg heb je twee mogelijkheden om uit te stappen, wat vooral aan te raden is bij plotseling slecht weer.

Tegen het einde strekt het pad zich een beetje uit tot je het bivak van Bontadini bereikt. Maar hier heb je een geweldig uitzicht als je uit de laatste lange en indrukwekkende tunnel komt. Na een pauze bij het bivak gaat het via de normale route terug naar beneden (nr. 680). Inclusief stijgen en dalen, moet u rekening houden met ongeveer 8 uur wandelen, neem daarom voldoende water mee en vergeet de koplamp voor de tunnels niet.

Deze via ferrata heeft eigenlijk geen stellingen uit de Eerste Wereldoorlog, maar stellingen die bedoeld waren voor de Tweede Wereldoorlog. Op de top op 2.450 meter is een positie die nooit werd gebruikt. De D-via ferrata is pas in 2003 gebouwd en leidt in een prachtig landschap met veel lucht eronder naar de oorlogstunnel bij de uitgang. Zorg dat je een hoofdlamp meeneemt, dan kun je via de "Galleria" de berg op klimmen, die is beveiligd met ijzeren treden en staalkabel. De via ferrata heeft ook een ontsnappingsroute "Via di fuga", die je in het ergste geval veilig naar beneden brengt.

De De Luca-Innerkofler-Steig (moeilijkheidsgraad B) werd gebouwd tijdens de Eerste Wereldoorlog en leidt ook enkele honderden meters door het binnenste van de berg. Je hebt hier zeker een hoofdlamp nodig, want sommige tunnels zijn pikzwart. Je verlaat de hoofdtunnel bij het vierde rotsvenster en gaat naar de ingang van de eigenlijke via ferrata, die grotendeels is beveiligd met een staalkabel en je bijna naar het topkruis van de Paternkofel leidt. De laatste meters ga je over een puinveld. Vanaf de top heb je een perfect uitzicht op de beroemde noordwand van de Three Peaks. Adembenemend. Door de Drei Zinnen, de naastgelegen Auronzo hut en de ingenieuze klim zelf is het natuurlijk vaak overvol. Gewoon een geweldige ervaring.

Een via ferrata DOOR de berg is iets anders - hoewel de technische eisen laag zijn, is de "avontuurfactor" echt hoog. Vergeet je hoofdlamp niet!