Ontsnappen aan de Balkan – Tussen Kroatië en Bosnië-Herzegovina

Na twee maanden fietstochten te hebben begeleid in Kroatië, aan de Dalmatische kust, was ik uitgeput. De zomer liep ten einde en ik had eindelijk een paar dagen vakantie voordat ik terugging naar Frankrijk. Dus besloot ik een frisse neus te halen, op de fiets en in mijn eentje, om wat meer van de Balkan te verkennen, die bergachtige regio in Zuidoost-Europa die je nieuwsgierig maakt en je betovert.

Het Balkanschiereiland, omringd door zeeën en vlakten, omvat 13 landen, van Slovenië tot Turkije. Het wordt gekenmerkt door etnische, culturele en religieuze complexiteit, die vooral voelbaar is in Bosnië-Herzegovina. Dit land op de drempel van de Europese Unie werd in de nasleep van de Joegoslavische oorlogen van de grond af opgebouwd. Het wordt vandaag de dag nog steeds gekenmerkt door extreme diversiteit, maar ook door grote politieke instabiliteit. Het grensgebied met Kroatië, waar ik al een paar dagen had doorgebracht, trok me steevast aan. Dus besloot ik terug te gaan.

Na een ochtend vol onderzoek, stelde ik een vijfdaagse reis voor mezelf samen. Een reis die begon aan de kust van de Adriatische Zee, waar de bergen van de Dinarische Alpen hun voeten baadden, en uitkwam bij de bruisende hoofdstad van Bosnië-Herzegovina: Sarajevo. Ik stelde een route samen die bestond uit 259 kilometer asfalt, 5000 hoogtemeters, twee grensovergangen, het diepblauwe water van de Adriatische Zee, 150 kilometer trein, een hoofdstad, een langzame meditatieve klim in het hart van het Bjelašnica-gebergte, afgelegen maanlandschappen, vuilniszakken als fietshoezen, een alpiene wandeling en warme nachten in plaatselijke huizen. Alles weggespoeld met cognac en zweet.

Begin oktober vertrok ik vanuit mijn huis op een avontuur vol compromissen, naar het vurige hart van deze mysterieuze regio van de Balkan. Een logistiek complexe reisroute, om een glimp op te vangen van dit land dat me fascineert en ontroert, waarbij ik mezelf ook tijd gunde om rond te dwalen in de prachtige stad Mostar en de dynamische, multiculturele hoofdstad Sarajevo.

Deze onvergetelijke reis, die dwars door twee landen van het voormalige Joegoslavië loopt en gekenmerkt wordt door extreem gewelddadige conflicten tegen een achtergrond van etnische diversiteit, deed mijn hart sneller kloppen, mijn ogen tranen en mijn spieren oververhitten. Het was een culturele klap in mijn gezicht, met uitwisselingen van hart tot hart en constante herinneringen aan een oorlog die maar al te dichtbij is. De herinneringen resoneren nog steeds met een kracht die ik me nooit had kunnen voorstellen. Ik kwam er kapot en op geen enkele manier uitgerust van terug. Ik had maar één wens: terugkeren voor langer en met een mountainbike.

De route, die kan worden gereden tussen april en eind oktober, afhankelijk van de sneeuwval, begint op zeeniveau en brengt je naar hoogten op meer dan 1.630 meter. Er zijn voldoende plekken waar je water kunt vinden en ik heb nooit problemen gehad om mijn waterflessen te vullen. In het Bjelašnica-massief zijn er, afhankelijk van het seizoen, weinig of geen horecagelegenheden. Ik raad je aan om tijdens deze etappe voldoende eten mee te nemen onderweg. Zelf was ik er niet voor uitgerust, maar als ik jou was zou ik vooral de nacht doorbrengen in een bivak, omringd door maanlandschappen.

Als je door dit avontuur geïnspireerd bent geraakt om je eigen avontuur samen te stellen, kun je gemakkelijk vertrekken vanuit de grote steden Mostar of Sarajevo. Ze zijn bereikbaar met de bus vanuit Zagreb of Wenen. Als je je fiets in het ruim van een bus of in de coupé van een trein zet, zorg er dan voor dat je vijf of tien euro op zak hebt om aan de chauffeur te geven. In Bosnië-Herzegovina is het theoretisch mogelijk om je fiets voor vijf euro ongemonteerd mee te nemen in de trein.

Tot slot moet je weten dat in Kroatië en Bosnië-Herzegovina dezelfde taal wordt gesproken: BCMS (Bosnisch-Kroatisch-Macedonisch-Servisch). De paar woorden die je zeker zult leren tijdens je verblijf kunnen in veel Balkanlanden worden hergebruikt. Een uitkomst, gezien de complexiteit van de taal!