Brunnen „Bassewitzsage“

Fontein "Bassewitzsage" (door Jan Witte-Kropius) op het marktplein

Dit is het verhaal van een wonderbaarlijke verlossing. Een monster probeert twee keer de rijke Hanzestad Kyritz over te nemen, maar dat mislukt en verliest daardoor zijn hoofd. De legende van de Mecklenburgse roversbaron Kurt von Bassewitz wordt in Kyritz verteld en wordt vandaag de dag nog steeds levend gehouden in middeleeuwse spektakels. Uiteindelijk eindigt het glorieus voor de inwoners van Kyritz: zij verdedigden hun verdedigingsmuren koppig en met veel geluk in 1381 en opnieuw in 1411.
De eerste aanval van de roofbaron in 1381 mislukte vanwege bitter verzet van de burgers. Maar Bassewitz wilde wraak. In juli 1411 omsingelde hij de stad opnieuw en probeerde haar van achteren in te nemen. Om dit te doen liet hij in het geheim een tunnel graven onder de verdedigingsmuur, waardoor hij voor het slapengaan de stad in wilde kruipen. Maar de Kyritzers, die gewaarschuwd waren, stonden al op hem te wachten, goten hete pap over zijn helm en onthoofden Bassewitz met zijn eigen zwaard.