Waterburcht Pietersheim

De waterburcht van Pietersheim uit de 12de eeuw is de stille getuige van de roemrijke en woelige veldslagen van de heren van Pietersheim. Vanaf het middeleeuwse slot kun je nog de ringvormige weermuren en poorttoren zien. Ook de kapelzaal uit de 16de eeuw is bewaard gebleven en volledig gerenoveerd. Via een zwevend looppad kun je als bezoeker op alle verborgen plekjes van de burcht komen.

Beklim zeker het uitkijkplatform in het poortgebouw en geniet van het prachtige uitzicht op het burchtplein en het omliggende park.

Het voormalige kasteel van de Belgische tak van de familie van de Prinsen van Merode midden in een park van 80 hectare dat open is voor het publiek doet nu dienst als hotel. Het is prachtig gelegen aan de rand van het Nationaal Park Hoge Kempen bij de toegangspoort Pietersheim bij de waterburcht Pietersheim (Waterburcht).

Kasteel en burcht Pietersheim waren de zetel van de heerlijkheid Pietersheim. Net buiten de burchtsite, op de locatie van het voormalig neerhof van de waterburcht, staat 'Kasteel Pietersheim', dat in zijn huidige neoklassieke vorm dateert uit het begin van de 20e eeuw. De oudste archeologische aanwijzingen voor een burcht op deze plaats dateren van het laatste kwart van de 11e eeuw. Pas in 1227 werd de heerlijkheid voor het eerst schriftelijk vermeld. Het betrof een waterburcht van het ringwaltype, die echter in 1378 werd verwoest door troepen uit het prinsbisdom Luik en Tongeren. Er was sprake van drie concentrische grachten welke de burcht omringden, waarbij ook een voorburcht en kapel, en versterkte toegangen. De familie Van Merode, die kasteel en heerlijkheid in 1449 verkreeg, bouwde het slot verder uit. Er kwam een corps de logis en een keukenvleugel, maar het kasteel, waarvan het middeleeuws deel tot een ruïne was vervallen, bleef ook een militaire functie behouden, waartoe twee rechthoekige kazematten bij de ruïne werden gebouwd. In 1569 werd het kasteel belegerd door de (Spaansgezinde) Gerard van Groesbeek en in 1579 werd het ingenomen door de hertog van Parma, die er zijn hoofdkwartier vestigde tijdens het Beleg van Maastricht (1579). In 1670 moesten alle verdedigingswerken, op bevel van de prins-bisschop van Luik, worden geslecht. Sindsdien raakte het kasteel in verval. In 1792 werd een nieuw kasteel gebouwd, op de plaats van de oude kasteelhoeve. In 1836 brandde het oude kasteel af, en daarna werd het afgebroken op de kapel na. Ook het nieuwe kasteel werd, in 1909, door brand verwoest. In 1910 werd, op basis van de resten, een nieuw kasteel gebouwd. Met materialen van de afgebroken kasteelhoeven werden de mergelstenen stallen naast het poortgebouw van de oude burcht gebouwd. In 1920 brandde het kasteel opnieuw uit. Restauratie volgde en werd beëindigd in 1926. In 1971 werd het kasteel, met aanpalend domein, door de gemeente Lanaken aangekocht. In 2017 heeft de gemeente Lanaken het kasteel verkocht aan Gelderburg Estates.