Cycle the most beautiful railway tracks – Germany’s Ruhr area (west and south)

De HOAG-route is de voormalige spoorlijn van de "Hüttenwerke Oberhausen Aktien Gesellschaft", vandaar de naam. Net als veel andere oude spoorlijnen is de ongeveer twaalf kilometer lange route tussen Oberhausen en Duisburg omgebouwd tot een omvangrijk fietspad. Sinds 2007 kunt u vanaf de Rheinhafen in Duisburg Walsum naar Oberhausen Buschhausen fietsen.

Een leuke manier om de fietstocht te verlengen is het groene pad, dat direct daarna begint. U komt via de oude route terug in Duisburg. Een leuke bestemming is bijvoorbeeld het landschapspark Duisburg Nord, dat direct aan het Groene Pad ligt. Het landschapspark is een van de vele staalindustrieplekken in het Ruhrgebied die met succes is omgevormd tot een culturele hotspot.

Vanaf de haven van Duisburg in Meiderich leidt het groene pad omhoog naar Oberhausen Sterkrade. Een prachtige oude spoorlijn die langs het landschapspark Duisburg leidt. De voormalige ijzer- en staalfabriek is een indrukwekkende faciliteit die een van de beroemdste culturele hotspots in het Ruhrgebied is. Hier vinden veel evenementen plaats en ook het landschapspark is een fijne plek om even uit te rusten. De bijna tien kilometer lange route kan achteraf eenvoudig worden aangesloten op de HOAG-route. De HOAG-route leidt in een grote bocht terug naar Duisburg, het start- en finishpunt liggen iets minder dan zes kilometer uit elkaar. Beide routes zijn dus makkelijk te combineren om een mooie ronde door de pot te creëren.

Als u de tocht direct met de Ruhrpott-geschiedenis wilt beginnen, moet u stoppen bij de blauwe Büdchen aan de haven. De Büdchen, geheel in het blauw, is een van de oudste stands in het Ruhrgebied en staat zelfs op de monumentenlijst. (komoot.de/highlight/229043)

De voormalige verbindingsspoorlijn naar de mijn loopt aanvankelijk als beeldenweg door het midden van Marxloh. Buurtbewoners maakten deze kunstwerken onder begeleiding van kunstenaars. In het warme seizoen vult de geur van gegrild schaap de lucht. Ten noorden van de grote DITIB-moskee loopt de route onder de machtige bruggen van de A59 door en loopt dan parallel aan de snelweg en een gasleiding. Tussendoor wordt de HOAG route (hoge brug) gekruist. Het noordelijke uiteinde ligt op de kolenmijn Wehofen.

In totaal 24,7 kilometer fietspaden verbinden Kettwig, Wülfrath en Wuppertal. De route kan optimaal worden gecombineerd in veel verschillende rondroutes rond en door het Ruhrgebied. De route leidt je van de Wuppertaler Nordbahntrasse naar Kettwig en eindigt bij de Ruhr, waar je op het Ruhrtal-fietspad uitkomt. De panoramafietsroute Niederbergbahn werd in 2011 geopend en is een van de mooiste en best ontwikkelde spoorfietspaden in de regio. Naast de Nordbahntrasse en het Ruhrtal-fietspad kunt u via het panoramafietspad ook toegang krijgen tot het 600 kilometer lange Euroga-fietspadennetwerk. Dit verbindt alle Europese projecten van Euroga in Nederland en Noordrijn-Westfalen. Aan de zuidkant bereikt u naast de noordelijke spoorlijn in Wuppertal ook de kurkentrekkerroute naar Solingen.

Deze korte aftakking van 2,6 kilometer van het eigenlijke panoramafietspad Niederbergbahn is een verbindingsstuk met het Euroga-fietspadennetwerk. Deze verbindt alle Euroga-projecten in Nederland en Noordrijn-Westfalen en heeft een volledig routenetwerk van 600 kilometer. De route loopt over de oude Angertalbahn en is geheel verhard.

De Grugatrasse begint in Essen-Steele en leidt vanaf daar over een geasfalteerd voet-/fietspad, waarvan het grootste deel over een oude spoorlijn leidt, richting het centrum van Essen. Het fietspad brengt u rechtstreeks naar de Gruga, het beroemde park van Essen met tentoonstellingsruimte. Van daaruit ben je super snel in het centrum van de stad. Als u het pad verder volgt, komt u op de nieuwe fietssnelweg RS1.

De route, die bijna twaalf kilometer lang is, is leuk om te rijden, maar vooral vanwege het parcours is het behoorlijk druk. Het wordt vaak druk bezocht, vooral op het gedeelte dicht bij het centrum, en er zijn hier ook een aantal bottlenecks. Desalniettemin een heel mooi, binnenstedelijk fietspad dat je voor een groot deel doet vergeten dat je midden in een grote stad fietst.

Dit fietspad tussen Essen-Überruhr en Burgaltendorf is de overstromingsbypass van het Ruhrdal-fietspad. Het leidt 3,8 kilometer over een gecombineerd voet- en fietspad. De Ruhrtal-Radweg loopt op de route van de oude Ruhrtalbahn, een van de belangrijkste routes in de hoogtijdagen van de kolen- en staalindustrie. Via dit spoor werden talrijke smelterijen en fabrieken tussen Düsseldorf en Hagen van kolen voorzien. Tegenwoordig kunnen grote stukken met de fiets worden afgelegd en het daaruit voortvloeiende Ruhrtal-fietspad is een van de populairste fietsroutes in het Ruhrgebied.

Het pad door het groen van Überruhr naar Burgaltendorf maakt deel uit van de “ESSEN. Nieuwe manieren om water te geven ”. Het stadsontwikkelingsproject is bedoeld om zowel parken en groen als watergebieden te netwerken en ging in 2015 van start. Omdat het de rondweg is, loopt het fietspad iets minder dan een kilometer over de oude spoorlijn. Toch is de autoluwe route goed te fietsen.

Slechts enkele gebouwen op de plaats van de in onbruik geraakte Altendorf Tiefbau-mijn wijzen op het verleden. Dit was de plek om te gaan tot 1968. Tegenwoordig is het doel van de verlenging van de overstromingsbypass van het Ruhrtal-fietspad. De spoorlijn werd aangelegd van Steele naar Burgaltendorf en zou oorspronkelijk naar Wuppertal leiden. Na de sluiting van de mijn werd ook de spoorlijn stilgelegd en in 1991 werden hier de sporen afgebroken. Het fietspad is een gecombineerd voet- en fietspad en is deels verhard. Meer dan de helft van het parcours van 3,3 kilometer loopt over de oude spoorlijn.

De route door Altenessen verbindt twee culturele hotspots in Essen. Aan de ene kant de kolenmijn Carl, die direct aan de route ligt. Hier rijd je over een mooie stalen vakwerkbrug. Op de mijnsite zelf is vandaag een cultureel initiatief thuis. Hier kunt u het hele jaar door vele concerten en andere evenementen bezoeken (komoot.de/highlight/205114). Ook als er geen evenement is, kun je even pauzeren in het café en genieten van de industriële flair.

Aan de andere kant van het fietspad is de Nordsternweg. Het fietspad begint direct bij de cokesfabriek Zollverein. De Zeche Zollverein (komoot.de/highlight/115650) is een van de meest populaire excursiebestemmingen in het Ruhrgebied en staat als belangrijk industrieel monument op de werelderfgoedlijst van UNESCO. Hier kun je jezelf onderdompelen in de geschiedenis van de mijnbouw. Er zijn verschillende musea op de site, die zeker een bezoek waard zijn. Als u geïnteresseerd bent in de geschiedenis van het Ruhrgebied en de bijbehorende industrie, dan is dit fietspad de juiste plek voor u.

De route van Essen-Borbeck naar Altendorf dient als verbinding met de Ruhr RS1-fietssnelweg. De 2,5 kilometer lange tak van de "Rheinische Bahn" moet in de toekomst volledig worden geasfalteerd, momenteel rolt deze nog over een watergebonden ondergrond. Helaas is er op een groot stuk nog onvoldoende verlichting. Hier helpt de signaalverlichting van de aangrenzende spoorlijn alleen als het nodig is.

Onderweg passeert u brouwerij Dampfe in Borbeck. Vooral in de zomer is de biertuin een fijne plek om even te pauzeren (komoot.de/highlight/132607). Een Borbeck stoombier is hier zeker een aanrader.

Wuppertal was jarenlang een van de meest fietsonvriendelijke steden van Duitsland, maar nu gebeurt er iets. Mobiliteitsinitiatieven, fietsclubs en vooral de Nordbahntrasse helpen de stad in het Bergische Land aan een betere reputatie. Sinds de opening in 2014 zorgt de Nordbahntrasse voor een ware fietshype in de stad. Via de oude spoorlijn tussen Vohwinkel en Wichlinghausen is vrijwel alles per fiets over de gehele dal-as te bereiken. Dankzij de lichte helling richting Wichlinghausen kunnen fietsers van alle fitnessniveaus op tweewielers pendelen op de 12,8 kilometer lange route. De Nordbahntrasse dient als werk- en vrijetijdsroute. Het wordt gebruikt door zowel voetgangers als fietsers, auto's zijn hier niet te vinden. Alleen op een kort verbindingsstuk bij Wichlinghausen loopt het pad over een trottoir langs een weg (ca. 550 meter).

Langs de route zijn er steeds meer leuke plekken om even te pauzeren. Een hoogtepunt is het treinstation van Mirk (komoot.de/highlight/171910), dat ongeveer halverwege te vinden is. Hier kun je heerlijke koffie en cake halen bij café Hutmacher of goede curryworst bij snackbar Schmackes. Het gebied, ook wel Utopia City genoemd, biedt veel cultuur. Rondom het oude treinstation van Mirke vinden concerten, lezingen, rommelmarkten en festivals plaats.

De route voert door talrijke tunnels, die in de zomer voor herhaalde korte afkoeling zorgen. Bij elk begin- en eindpunt kun je de Nordbahntrasse in vele richtingen uitbreiden en combineren. In Vohwinkel vind je een aansluiting op het panoramafietspad en de kurkentrekkerroute. In Wichlinghausen komt u bij de kolenspoorlijn, die in de richting van het Ruhrgebied leidt.

Deze spoorlijn is echt idyllisch. Het fietspad verbindt de Wuppertaler Nordbahntrasse en Hattingen, waar u snel de RuhrtalRadweg kunt bereiken.

De route loopt dwars door het groen en is werkelijk prachtig. Het is niet geasfalteerd, maar de goed onderhouden gravel ondergrond is goed berijdbaar met een racefiets, tenminste als het droog is. Onderweg is het de moeite waard om te stoppen bij het oude treinstation van Sprockhövel, dat direct naast de route ligt. Er zijn heerlijke zelfgemaakte taarten, verse wafels en er is een natuurvoedingswinkel naast de deur.

Deze route is een kleine drie kilometer lang, over een deel van het traject van de voormalige spoorlijn van Hagen naar de mijn Schlebusch in Gevelsberg-Silschede. De ondergrond is relatief los, meer een grindpad dan een glad fietspad - geen probleem in de zomer, maar in de winter of als het vochtig is, kun je echt tot rust komen. Maar de route is echt mooi gelegen en een geweldige rondweg van de hoofdweg van Wetter-Grundschöttel naar Gevelsberg-Silschede. Vanaf het westelijke eindpunt is het slechts een paar honderd meter naar de "Alte Kohlenbahn"-route naar Schee en dus naar de noordelijke route door Wuppertal.

De volgende vier kilometer van het spoortraject zijn in augustus 2017 vrijgegeven. Heel mooi: vanaf het begin geasfalteerd met designkenmerken zoals schanskorven met een laagje cyaan glas erin. Het noordelijke watergebonden gedeelte naast de bestaande Ruhrtal-spoorlijn is iets ouder en dient als overstromingsbypass voor het Ruhr-fietspad. Het zuidelijke deel naar Gevelsberg met de Silschedertunnel laat helaas nog lang op zich wachten.

Het enige stukje RS1-visie dat is uitgekomen waar je nu al op kunt rijden. Een droom met rustige plekjes, aparte stroken en vaak een apart voetpad. Vooral de twee eindpunten zijn een bezoek waard, namelijk het café "Radmosphäre" aan de vijver en het volledig uitgebouwde einde van de route in Mühlheim. Het smaakt zeker naar meer en ik kan bijna niet wachten tot de hele route van Duisburg naar Hamm eindelijk klaar is (2030?) ...

De verbinding tussen de Knappensiedlung en het spoorpark Frintrop loopt over een deel van de oude HOAG-spoorlijn. Het korte fietspad leidt naar het landschapspark bij het voormalige goederenstation Essen-Frintrop en passeert ook Haus Ripshorst. Hier kunt u het Emscher Landschapspark verkennen, waar ook het Gleispark deel van uitmaakt. In de oude schuur van de boerderij vindt u het informatie- en expositiecentrum van het Emscher Landschapspark. Een multimediale tentoonstelling geeft uitgebreide informatie over het landschapspark.

Dit fietspad loopt van Sterkrade via Osterfeld naar Halde Haniel. Op de eerste helft van de route passeert u het OLGA Park. In 1999 vond hier de State Garden Show plaats. Een bezoek aan het park is zo'n 20 jaar later nog steeds de moeite waard. Vanaf hier zijn ook aansluitingen naar de Gasometer en het Centro te vinden. Als u liever de drukte van het winkelcentrum ontvlucht, vervolgt u de weg naar het noorden. Het fietspad brengt je naar de Haniel Halde. De "slakkenberg" genoemd door de mensen van Oberhausen heeft, naast de gasmeter, het mooiste uitzicht van Oberhausen. De stortplaats van de mijn Prosper-Haniel stijgt meer dan 100 meter en biedt een 360 graden panorama van het Ruhrgebied. Trouwens: de mijn Prosper-Haniel was de laatste steenkoolmijn in Duitsland. Eind 2018 heeft er een verschuiving plaatsgevonden in de schacht.

Dit fietspad loopt van Essen-Kettwig naar Mülheim an der Ruhr en volgt grofweg het verloop van de oude Unter-Ruhrtalbahn. Ruw, want de oude spoorlijn is slechts gedeeltelijk beschikbaar en wordt slechts voor ongeveer vier kilometer langs het traject daadwerkelijk gebruikt. Toch is het een mooie route die deels overeenkomt met het verloop van de RuhrtalRadweg. Tussen Broich en Saarn fiets je over het terrein van de State Garden Show 1992, waar de dijk volledig is verdwenen. Een hoogtepunt voor spoorwegliefhebbers is daarentegen de Ruhrbrug ten zuiden van Mülheim-Styrum.

Dit heerlijk rustige fietspad leidt over een oude spoorlijn van Gevelsberg Silschede naar Haßlinghausen, waar je een aansluiting hebt op de noordelijke spoorlijn van Wuppertal en de kolenspoorlijn naar Hattingen. In Silschede staat op middellange termijn de aansluiting op de Elbschebahntrasse gepland, maar op dit moment moet je nog een klein verbindingsstukje over landweggetjes rijden.

De route is niet geasfalteerd, maar dankzij de "watergebonden dekking", dwz verdicht grind, is het gemakkelijk te rijden - althans in de zomer. ;) Het pad wordt regelmatig onderhouden. Bij Haßlinghausen is er zelfs wat gastronomie aan de rand van de route, evenals een paar prachtige overblijfselen uit de mijnbouw.

De oude sporen rond het stroomgebied van de Duisburgse binnenhaven zijn omgevormd tot een prachtig pad op het water, een deel van de sporen is nog bewaard gebleven, zodat je keer op keer over een stukje industriële geschiedenis kunt rollen. Het voetpad is ook vrijgemaakt voor fietsen en gaat meestal over composietverharding. Aan de rand van dit pad is een groot stuk van de geschiedenis van NRW opgeslagen: hier bevindt zich het Rijksarchief van NRW (komoot.de/highlight/318520). In de oude graanschuur is 1200 jaar geschiedenis verzameld op 22 verdiepingen. Het pad is natuurlijk niet per se geschikt voor dagelijkse fietstochten, maar wel een leuke bestemming als je in Duisburg bent.